.png)
Sposoby radzenia sobie z dolegliwościami podczas leczenia
1. Utrata apetytu
Jednak uogólniając, z uwagi na procesy adaptacyjne, zachodzące przy bardzo niskiej podaży energii, zasadnym wydaje się spożywanie dziennie min. 3 posiłków, zgodny z Niebieskim Talerzem Zdrowia, zasadami Niebieskiego Talerza Zdrowia, który w przeciwieństwie do podstawowego talerza zdrowego odżywiania zawiera proporcjonalnie mniejsze ilości warzyw. Taki posiłek powinien zawierać: chude źródło białka (jogurt, twaróg, mięso drobiowe, rybę, jajko), węglowodany złożone (pieczywo, makaron, kaszę, ryż, ziemniaki), dobry tłuszcz podawany na zimno (oliwę z oliwek, olej lniany, olej rzepakowy, orzechy lub pestki) oraz warzywa.
Jeżeli nie jesteś w stanie zjeść całego posiłku - zacznij od produktów białkowych.
2. Nudności i wymioty
Posiłki należy spożywać regularnie (w miarę stałych odstępach czasowych, co 2–3 godziny). Zaleca się, aby nie dopuszczać do uczucia głodu, które może nasilać uczucie nudności. W związku z tym warto w codziennym jadłospisie zaplanować kilka – 5 lub 6 niewielkich objętościowo posiłków.
Posiłki należy spożywać powoli w spokojnej atmosferze. Wolniejsze tempo jedzenia sprzyja kontroli wielkości spożywanych porcji i zapobiega przejedzeniu, które może nasilać nudności.
Należy unikać spożywania ciężkostrawnych produktów żywnościowych i potraw. Z diety należy wyeliminować produkty obfitujące w tłuszcze (m.in. tłuste mięsa, wędliny podrobowe, sosy majonezowe) i mięsa smażone, większe ilości warzyw cebulowych oraz nadmierne ilości nasion roślin strączkowych oraz grzybów.
Płyny należy przyjmować między posiłkami, a nie podczas posiłków. W celu zminimalizowania uczucia nudności, do wody można dodać imbir.
Należy także unikać zbyt gorących posiłków. Posiłki o niższej temperaturze charakteryzują się mniejszą intensywnością aromatów, które mogą nasilać/wyzwalać nudności. Podobnie może działać spożywanie potraw o mocno zarysowanym smaku: np. zbyt słodkich, słonych lub ostrych.
Oto pozostałe zalecenia stylu życia minimalizujące uporczywe nudności:
.png)
3. Zaparcia
W takiej sytuacji zaleca się dietę bogatoresztkową, stąd stopniowo należy zwiększyć w diecie ilość pełnoziarnistego pieczywa, płatków zbożowych, otrąb, grubych kasz, brązowego ryżu oraz surowych warzyw, owoców świeżych i suszonych (śliwki, morele, jabłka, rodzynki, figi). Ważne jest także zwiększenie spożycia surowych warzyw i owoców. Gdy zwiększasz udział produktów o dużej zawartości błonnika pokarmowego, niezbędne jest równoczesne zwiększenie ilości wypijanych napojów- minimum 2 litry płynów na dobę, wskazane, aby były ciepłe. Można włączyć przed śniadaniem wodę z miodem lub gotowane siemię lniane. W niektórych przypadkach pomocne może być przyjmowanie rozpuszczalnych frakcji błonnika pokarmowego pochodzącego z babki płesznik.
Do produktów o działaniu szczególnie rozwalniającym należą ciepły kompot z suszonych śliwek kalifornijskich, ciepła woda niegazowana (zasobna w magnez), napary z rumianku lub kopru włoskiego, ciepły sok z gruszek lub śliwek, suszone śliwki namoczone w wodzie oraz ksylitol (początkowo w ilości jednej łyżeczki dziennie). Przy dobrej tolerancji laktozy można włączyć mleczne produkty fermentowane.
Kolejną istotną kwestią jest wypijanie odpowiedniej ilości płynów (optymalnie 2–2,5 litra/dzień) oraz włączenie do diety fermentowanych produktów mlecznych (jogurt, kefir, maślanka). Produkty te zawierają bakterie fermentacji mlekowej, które sprzyjają rozwojowi korzystnej mikrobioty jelitowej.
Czynnikiem, który pobudza perystaltykę jelit jest codzienny, umiarkowany wysiłek fizyczny (przez 30–60 minut dziennie). Przyczynia się on do poprawy konsystencji stolca oraz zmniejszenia ryzyko wzdęć. Wśród rekomendowanych aktywności wymienia się m.in. spacery, bieganie lub pływanie.
4. Biegunka
Najważniejszym zaleceniem jest utrzymanie prawidłowego stanu nawodnienia organizmu, stąd należy zwiększyć ilość przyjmowanych płynów do 2,5-3 litrów w ciągu doby, do których należą przede wszystkim woda niegazowana wysokomineralizowana (zasobna w wapń, magnez, potas, sód), a także doustne roztwory elektrolitów. Innymi zalecanymi płynami są słaby napar z nagietka lub lipy oraz napoje garbnikowe (napar z czarnych jagód, lekko osłodzona i osolona czarna herbata, kakao na wodzie). Zaleca się unikanie napojów gazowanych, soków nierozcieńczonych wodą (zwłaszcza sok jabłkowy i gruszkowy) oraz soku z owoców cytrusowych i pomidorów.
Do zasad diety o właściwościach zapierających należą:
- ograniczenie ilość błonnika pokarmowego. Pełnoziarniste pieczywo zamienia się na mieszane, grube kasze – na drobniejsze, dziki ryż – na biały;
- zmniejszenie ilości tłuszczu w diecie. Wybiera się chude gatunki mięs, wędlin, ryby i nabiał, dodaje się mniej tłuszczu do potraw;
- spożywanie rozdrobnionych i/lub gotowanych warzyw i owoców, na początek mogą to być gotowane marchew, dynia, cukinia i ziemniaki, musy z brzoskwiń, moreli, pieczonych jabłek lub bananów;
- ogranicza się czasowo produkty mleczne lub wybiera się te bez laktozy;
- eliminacja słodzików (np. sorbitol, ksylitol), suszonych owoców, wszystkich słodyczy i deserów oraz napojów gazowanych.
Piśmiennictwo:
- https://mgr.farm/aktualnosci/nowe-wskazania-zywieniowe-dla-osob-stosujacych-analogi-glp-1/
- https://ootylosci.pl/czym-jest-talerz-zdrowego-zywienia-i-jak-go-stosowac/
- https://www.forum-dla-otylosci.pl/content/dam/hcpexperience/pl/pl/download-patients/nawyki-zywieniowe/talerz-zdrowia.pdf.coredownload.inline.pdf
- https://www.mp.pl/pacjent/dieta/odchudzanie/wprowadzenie/371916,zalecenia-zywieniowe-dla-osob-z-otyloscia-leczonych-analogiem-glp-1
